Пламеница се заканува да го уништи тутунот, а земјоделците не можат да го осигурат родот, се жали тутунарот Јоце Здравески од Мусинци
Пламеница се заканува да го уништи тутунот во Пелагонискиот регион. Жешкото сонце после дождот му наштети на родот што значително ќе влијае на откупната цена и проценката на тутунот по класи, предупредува Јоце Здравески, земјоделец од селото Мусинци, Општина Могила.
Здравески заедно со своето семејство обработува 30 погони земјоделско земјиште вклучително и ливади. Најголем дел од нивите, или околу 13 погони, годинава ги засади со тутун, но се жали дека иако има род, квалитетот е доведен во прашање.
-Годинава тешка е работата со тутунот, многу врнеше, дождот беше добредојден, но жешкото сонце отпосле си го направи своето. Листот е голем, израснат, ама веќе е заболен со пламеница. Стравувам декаи покрај добриот род поради болеста откупната цена ќе биде значително пониска, реагира Здравески во разговор за „Зелена берза“.
И токму ова не е единствениот проблем на овој фармер, неговите забелешки се директно упатени до осигурителните компании кои какулираат со осигурувањето на посевите на земјоделците.
-Како државата ќе не заштите пред осигурителните компании? Ова е моето прашање, бидејќи од една страна ни велат осигурајте се од временски неприлики, а од друга страна не оставаат незаштитени пред компаниите кои по своја желба прават осигурувања за нашите ниви. Еве, јас веќе неколку години ги осигурував нивите, годинава кога го посадив тутунот и сакав да уплатам за полиса од осигурителната компанија не прифатија да ми направат договор. Ми кажаа- чекај да видиме какво ќе биде времето. Ако времето е убаво ќе те осигурат, ако не, тогаш не прифаќаат. Како може вака да си играат со нас земјоделците?, револтиран е Здравески.
Минатата година за осигурување на посевите со тутун и бостан платил 50 000 денари. Шетите намало, но оваа година поради градот и поројните дождови, не успеал да се осигура.
-Прво компаниите прашуваа од кое село си, дали е ризичен реонот, па и лично дојдоа во нивите и одбија да ми направат полиса. Уште еднаш кажувам тука државата мора да реагира и да не заштити, апелира Здравески.
Покрај тутун, ова семејството по два погони сади бостан и пипер и на три погони зелка.
-Со ИПАРД програмата зедов трактор и механизација и бев обврзан да садам наизменично пет години пипер и зелка. Верувајте тоа се тешки култури за одгледување. Пиперот бара многу вода и грижа за да успеа, а така е и со зелката. Тоа се култури за кои однапред немаш организиран пласман и секогаш работиш на среќа или на ризик. Пиперот нема организиран откуп ,а кога ќе го набереш трае само 5 дена , ако не го продадеш го фрлаш. Од друга страна, 13 денари за килограм пипер е смешна цена. За пиперот направив бушотина и од дома носам 600 метри црево да го наводнувам, зошто нашиот реон не е опфатен со хидросистемот „Стрежево“. Трудот и трошок се големи, а родот ризичен, се пожали Здравески.
Што се однесува до лубениците, нашиот земјоделец вели дека лани собрал 7 тони бостан, го продал за 10 денари од килограм, што според него е добра цена. Годинава пак, за да успее, три пати го пресадувал, бидејќи поројните дождови постојано правеле штета.
-Цената лани се исплати, иако самата продажба е проблематична . Гледате и самите што се случува со откупот на бостанот во струмичко. Практично нема откуп. Како земјоделец сам го продавам бостанот во Битола и Прилеп. На пазар можам да останам ден до два зошто назат в селото ме чака тутунот и другите ниви. Многу од нас земјоделците што произведуваме бостан и немаме тезги на пазарите се соочуваме со големи казни од полицијата. Таа работа мора да се регулира за да немаме дополнителна штета, вели Здравески.
Семејството Здравески брои шест члена и сите од најстаро до најмладо секој на свој начин работат на нивите и се ангажираат околу земјоделието. Јоце има три деца, а вели дека поголемите две иако се средношколци учат и им помагаат на родителите.
-Децата учат и работат со нас, инаку не се стига, нашата егзистенција е од земјоделие. А знаете од земјоделие се живее со зорт . Не сме заштитени од државата, иако ни дава помош во субвенции. Секоја година секое производство е како мачка во вреќа. Се што ќе посадиш е на ризик или ако сакате на среќа. За бостанот се молам на Господ дали ќе се фати, дали ќе даде род , дали градот ќе го покоси родот? Се’ се тоа стравувања, за кои државата мора да стави рака. Потта наша и трудот мора да се исплатат, потенцира Здравески.
„Зелена берза“
