За корупциски скандали институциите молчат, кријат документи или одговараат парцијално
Што властите направија во изминатите пет години да ги адресираат клучните прашања покренати од Прибе, а кои ги загрижуваа новинарите во однос на комуникацијата со институциите и добивањето информации од јавен карактер за создавање на своите приказни?
Неможноста новинарите да имаат брз пристап до информациите од јавен карактер беше клучна забелешка на европскиот експерт Рајнхард Прибе, кој уште во 2015 година во рамките на итните приоритетни реформи во сферата на медиумите побара властите да ги адресираат главните пречки со кои се соочуваат новинарите при добивањето јавни информации.
Во таа смисла тој побара релевантните институции да одговорат на многу барања за информации на новинарите, да не доцнат неоправдано со своите одговори и да не ja користат прекумерно категоријата „доверливо“ за документи што не се од таква природа.
Што властите направија во изминатите пет години да ги адресираат клучните прашања покренати од Прибе, а кои ги загрижуваа новинарите во однос на комуникацијата со институциите и добивањето информации од јавен карактер за создавање на своите приказни?
Прво, новото парламентарно мнозиство на СДСМ и ДУИ во 2019 година донесе нов Закон за слободниот пристап до информации од јавен карактер, со кој Комисијата за слободен пристап, која дотогаш ги решаваше жалбите на граѓаните одбиени да добијат некоја информација од јавен кракатер, од колективен орган, се претвори во Агенција, каде што жалбите сега ги решаваат директорот и неговиот заменик, во соработка со стручната служба.
Директорката на Агенцијата за заштита на правото на слободен пристап до информации од јавен карактер, Пламенка Бојчева, вели дека не може да каже во која мерка се исполнети препораките на Прибе во однос на адресирање на грижите на новинарите за добивање информации од институциите затоа што Агенцијата не води посебна евиденција на жалби против иматели поднесени од новинари.
Анализирајќи го вкупниот број на поднесени жалби во изминатата и оваа година, Бојчева вели дека не се забележува голема разлика. Ако минатата година биле поднесени 756 жалби, оваа година досега бројката достигнува до 715 жалби.
„Тоа што е забележително е големиот процент на жалби поради т.н. молчење на управата, околу 80, 85 отсто од жалбите се поднесуваат поради непостапувањето по примените барања за слободен пристап, поради што Агенцијата со решение им наложува на имателите да одговорат на барањето“, објаснува Бојчева.
