Дали кај нов Субрата Рој ќе слугуваат земјоделците?
Земјоделските здруженија велат дека не е дојдено време да се продава земјоделско земјиште ниту на домашни, ниту на странски инвеститори.
Министерството за земјоделство веќе работи на законското покритие на идејата за продажба на државното земјоделско земјиште, а земјоделците и јавноста во очекување да видат колку овој текст на законот ќе биде поразличен од она што е предвидено во 2013 година, реагираат дека во подготовката треба да се вклучат и земјоделците и научната јавност поврзана со овој сектор. Иако и во постојното законско решение постои можност земјата да се продава и на странци, сепак реакциите се дали е ова исправно со оглед дека повеќето држави почетокот на продажба на земјоделско земјиште го одлагаат.
Од Владата велат дека законското решение кое ќе биде изработено пред да се достави во владина постапка, ќе биде предмет на транспарентна и широка расправа и дискусија на која ќе бидат поканети да учествуваат сите заинтересирани невладини и владини организации.
Продажбата на државното земјоделско земјиште, како што најави тогаш Заев ќе почне во втората половина на 2021 година, а ќе може да се купи површина и над 10 хектари. На продажба ќе биде дадено до 20 отсто од државното земјоделско земјиште. При тоа се очекува државата да заработи 2,5 милијарди евра.
Заев најави и инвеститор од Катар кој бил заинтересиран да купи земјоделско земјиште во земјава.
Од Владата за Плусинфо изјавија дека Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство со поддршка на Организацијата за земјоделство и храна на Обединетите нации (ФАО) е во фаза на изготвување нов Закон за продажба на земјоделското земјиште во државна сопственост.
– Во него ќе бидат разработени сите постапки во кои ќе може едно домашно физичко и правно лице да се стекне со право на сопственост на земјоделско земјиште во државна сопственост со површина под и над 10 хектари – велат оттаму.
Ристо Велков од Синдикатот на земјоделци вели дека државата треба да им даде предност и поволности на домашните компании и земјоделци при продажбата за земјиштето, бидејќи ако има јавно наддавање, домашните компании и земјоделци нема да можат да се натпреваруваат со странскиот капитал.
– Грешка ќе биде ако има заинтересирани македонски комапнии и земјоделци да купат земјиште, тоа да им се даде на странци, зашто со тоа не само што се оттуѓува земјиштето, туку ќе се запусти земјоделското производство кое како што течат годините останува без млади земјоделци – вели Велков.
Тој смета дека за странските државјани доколку се одлучи владата да им продава земјиште треба да има посебни критериуми.
– Не е добро земјиштето да се продава на странци, но ако се продава тогаш треба да има строги критериуми за странецот што ќе го купи. Прво треба да докаже дека добро го познава поднебјето, што ќе произведува и на каков начин, дали ќе биде нелојална конкуренција за домашните производители и слично. Треба да се обезбеди домашното производство да не се уништи во целата постапка – вели Велков.
Петре Стојкоски од Асоцијацијата на земјоделски здруженија смета дека во земјава не е дојдено време за никаква продажба на земјиштето.
– Не одобрувам една ваква постапка. Нашите земјоделци сѐ уште во голем број конкурираат за закуп на земјоделски површини што говори дека тие не можат да купат земјиште бидејќи не им остануваат пари за тоа. Откупната политика за земјоделските производи која е нестабилна не им овозможува да планираат дека ако земат кредит за да купат земја ќе можат и да го отплаќаат. Според тоа, на објава за наддавање за продажба на земјоделско земјиште ќе се јавуваат само странци, па можеби и од калибарот на Индиецот Субрата Рој, а домашниот земјоделец во сопствената земја и на сопствената почва ќе слугува кај странец – вели Стојкоски.
За потсетување во 2013 година се случи и најавата на големата инвестиција во земјоделството на Индиецот Субрата Рој во агрокомбинатот „Џумајлија“ во Овче Поле која заврши со фијаско, а имаше и слични странски инвеститори кои сакаа да се занимаваат со земјоделие во земјава.
