fbpx
ВестиСоветиТоп вести

Технологија на одгледување на  ТИКВА (Cucurbita pepo)

  Тиквата  како  растение  се  одгледува    или  е  распространета  насекаде  во  светот  претежно  во  региони каде што преовладуваат повисоки температури во текот на целата година.

 

Плодот е со различна големина зависно од сортата и е со богата хранлива вредност, со пријатен  вкус  и  лековити  својства.Во  исхраната  се  користи  меснатиот  дел  или  мезокарпот,  цветовите  и  семето.  Мезокарпот  или  месестиот  дел  на  тиквата  содржи  голем  процент  на  вода,  шекери, протеини, масла, минерални материи, потоа пектини, повеке микроелементи и ензими.

Содржат  големи  количини  на  витамини  од  групата  Б  (Б1,Б2,Б3  и  Б6),  витамин  Ц  и  фолна  киселина,  што  значи по хранливата вредност и диеталната вредност оваа култура се вбројува помеѓу водечките  култури.  Кај  нас  тиквата  се  одгледува  на  помали  површини  и  тоа  претежно  се  искористува  поголемиот дел во исхраната на стоката, а помал дел зависно од сортата, во исхраната на луѓето. Покрај обичната тиква постојат и други сорти како на пример мускатна тиква (Cucurbita moschata), бундева (Cucurbita maxima) потоа (laginaria vulgaris), луфа (Luffa sp.) или во светот се познати околу  800 разноврсни видови на тикви.    Услови  кои  се  неопходни  за  успешно  одгледување:  водата  игра  голема  улога  за  остварување на поголеми приноси. Во време на  вегетацијата на тиквата и се потребни поголеми  количини на вода, има развиен коренов систем  со  голема  смукателно  способност  и  затоа  за  разлика од некои култури подобро ја поднесува  сушата.  Најмногу  вода  бара  во  фаза  на  оплодувањето  и  формирањето  на  плодовите. Недоволната  количина  на  вода  негативно  се  одразува  на  вкупниот  принос  и  квалитет  на  плодовите. Тиквата е топлољубиво растение и уште од самиот почеток на развој бара повисоки температури. Минимална  температура  за  р`тење е 120 C а  оптимална  од 25 до 300 C. На  температура  под  120 C преснатува  да  вегетира,  порастот  заостанува  и  лесно  доаѓа  до  заболување  од  габни  болести. Добро  созреаните  плодови  на  површините  можат  да  издржан  на  температура  од      ‐  40 C.  Барат  голема  светлина,  но  некои  сорти  на  пример  сточната  тиква  која  претежно  се  засадува  во  комбинација со пченка бара и делимично засенчување. Припремата  на  површината  во  најголем  дел  допринесува  за  успешното  одгледување  на  тиквата.  Површината  се  обработува  на  длабочина  од  30‐35  см    и  тој  дел  треба  да  биде  добро  растресит  бидејки  корениот  систем  е  доста  силно  развиен  Што  значи  потребно  е  есенско  длабоко  орање.  Во  пролетта  се  врши  пред  сеидбена  припрема  на  површината.  Површинската  обработка  на  површината  треба  да  биде  почеста  бидејки  има  јако  развиен  коренов  систем  тиквата  бара и обилно ѓубрење. Потребно е арско ѓубрење  во  количина  30‐40  т/ха.  И  се  растура  по  целата  површина.  Потоа  потребно  е  ѓубрење  со  минерални  NPK    ѓубрива  и  тоа  азот  80‐100  кг/ха,  фосфор  90‐130  кг/ха  и  120‐150  кг/ха  калиум.Искуството покажува дека во повлажните подрачја и во години со поголеми колишини на  дождови  употребата  на  азотот  е  во  два  дела  и  тоа  едниот  дел  пред  сеидбата  а  вториот  дел  за  време на меѓуредовата обработка како прихранување. Азотот го убрзува развојот на лисната маса  и  меснатиот  дел  на  плодот,  а  негативно  делува  на  оплодувањето  и  го  продолжува  времето  на  созревање на семето. Сеидбата  обично  се  извршува  од  втората  половина  на  април  и  почетокот  на  мај  месец  кога  температурана  на  почвата  е  над  120 C.  Сеидбата  се  врши  плитко  на  длабочина  од  3‐5  см,  се  препорачува  употреба  на  сортно  семе,  дезинфицираниои  со  добра  р`тливост.Кај  нас  засега  во  пракса  не  се  спроведува  оваа  мерка.  Сеидбата  обично  се  извршува  рачно  но  на  поголеми  површини може да биде и со пнауматска редосеалка. При  рачната сеидба површината  треба да  биде претходно добро припремена да има нормална влажност и температура за да биде успешно  поникнувањето на семето.   Нега на посевот и заштита на посевот меѓуредова обработка од поникнувањето до интензивното  издолжување на стеблото со цел да се одржи површината во растресита состојба, разбивање на  покорицата  поради  зачувување  на  почвената  влага  и  уништување  на  плевели.  Тоа  се  врши  со  рачно  окопување  и  на  помали  површини.  Хемиското  уништување  на  плевелите,  болестите  и  штетниците е неопходно а таму кадешто семето се користи за фармација е забрането. Хемиското  уништување на плевелите се врши со хрбициди пр.: Devrinol, Treflan, Dual‐plus, Afalon и други во  количини  кои  се  препорачани  од  производителите  на  тие  средства.  За  заштита  од  земјишни  инсектициди.  При  сеидбата  се  употребуваат  Galation, Volaton  и  други.  Најчести  болести    кај  тиквата  се  пепелница,  пламеница,  фузариозно  венење,  гниење  на  плодовите  и  некои  вирусни  болести.  Мерки  за  заштита  се  употреба  на  третирано  сортно  семе  собирање  и  уништување  на  заразените растенија и примена на плодоред. Од хемиските средства за заштита од пламеница се  користат  Ridomil, Dithane, Bakaren Antrakol, и други. Бербата  на  плодовите  зависи  од  полната  зрелост  на  истите.  Карактеристично  е  што  дршката  на  плодот е целосно исушена како листовите и стеблото. Зрелиот плод е со много цврста покорица, исто така и семето е доста цврсто и полно. Бербата треба да отпочне кога 80 % од плодовите се  зрели.  При  транспортот  и  прибирањето  треба  да  се  внимава  на  плодовите  да  не  се  оштетат  бидејки  потоа  брзо  се  расипуваат.  Прибирањето  на  плодовите  и  вадењето  на  семето  се  врши  рачно или машински. Тиквата  како  поледелска  култура  треба  да  биде  застапена  на  поголеми  површини  бидејки  е  од  поголем значај посебно кога се знаат нејзините хранливи, диететски и лековити својства.

 

Извор: АПРЗ

Слични написи

Back to top button
Close