Органска храна – билансот на земјоделците и купувачите
Македонците се уште имаат ниска свест во однос на здравата храна, стандардот си го прави своето, па повеќе се гледа цената, а помалку квалитетот.
Ова предизвикува проблем за органските производители. Ако немаат однапред договорен извоз, она што ќе остане на домашниот пазар најчесто завршува на купче со конвенционалната храна.
Повисоки субвенции за органските производители
Државата дава голема поддршка за органското производство. Тоа во просек добива до 30% повисоки субвенции од примарното.
Најголема стимулација има за органските градинари – до 70% и за лозарите и овоштарите до 100% повеќе од конвенционалните производители.
Половината од трошоците за сертификатот за органски производи ги покрива државата, по 3.500 денари за хектар следуваат и за зеленото ѓубриво.
Откупувачите, трговците и извозниците се поддржуваат со дополнителни 5% од вредноста на продадените производи.
Она што има сертификат е сигурно и дефинитивно органско
За да се добие сертификат за органско производство треба да се поминат повеќе процедури и контроли, а и во текот на целиот процес се прават проверки, велат агро инженерите.
„Регулативите во овој сегмент се усогласени со европските, а Македонија постојано работи и на надградба на капацитетите на институциите. Верувам во контролите што ги вршат инспекциските служби кои досега покажаа дека нема отстапување, дека она што е декларирано како органско е и навистина такво, ги исполнува условите“ објаснува деканот на Факултетот за земјоделски науки и храна, проф. д-р Драги Димитриевски.
Кратка историја на органското производство во Македонија
Органските производи во Македонија се појавуваат пред помалку од две децении.
Првиот чекор го прави „Алкалоид“ во 97-та кога почнува да прави органски чаеви од собрани самоникнати растенија.
Следната година 5 земјоделци почнуваат да ги практикуваат правилата за вакви производи и да ги пласираат на однапред познати купувачи.
Првиот Закон за органско производство беше донесен во 2001-та кога беа основани и првите здруженија на органски производители. По ова следеше утврдувањето на подзаконски акти и правилници кои ја регулираат оваа дејност.
Во 2006-та е одржана е првата манифестација „Ден на органското производство“.
Во 2010-та почна да се спроведува Национална кампања за промоција за органското земјоделско производство.
